PTSS : ‘De natuur geeft rust als je slaapkamer een spookhuis is’

interview met Uyên Lu en Willem Lich over Bosproject Sellingen van stichting De Veerkracht, een zinvolle invulling van de dag voor PTSS’ers

gepubliceerd in het Westerwolde Lougblad september 2024

SELLINGEN – Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) heeft een enorme invloed op het leven en functioneren van PTSS’ers en hun sociale omgeving. Vele veteranen, maar ook hulpverleners als verpleegkundigen, politieagenten en brandweerlieden lopen het op tijdens hun werk. De meeste PTSS’ers zijn echter ‘gewone’ burgers die iets traumatisch meemaken. Vaak ontstaat het ongemerkt door jarenlange indrukken. Maar soms ook door een enkele, zeer ingrijpende gebeurtenis. Iedereen met PTSS kan terecht bij Bosproject Sellingen van stichting De Veerkracht.

Elke maandag werkt de ploeg van De Veerkracht in de natuur van Ter Borg. De deelnemers onderhouden het heideveld, ontbramen de omgeving en controleren de afrastering. Ze mogen alles, hoeven niks. “In de natuur kom je daadwerkelijk tot rust. Bovendien ben je zinvol bezig. En dat ook nog eens in nabijheid van lotgenoten. We begrijpen elkaar, maar zijn geen therapeutische groep. Het enige waarover we nooit spreken, zijn de oorzaken van onze PTSS”, vertelt mede-initiatiefnemer en deelnemer Willem Lich uit Stadskanaal. 

Wijkagent

Willem is voor velen in de regio een bekend gezicht. Hij was vele jaren wijkagent, onder meer in de Musselkanaalster wijk Ceresdorp: “Je zet je als hulpverlener in voor de maatschappij, maar wordt met PTSS door diezelfde samenleving op een zijspoor gezet. Bij de politie maakte ik schokkende dingen mee. Je denkt dat je alles aankunt. Zeven jaar geleden zei mijn vrouw dat ik veranderde. Ik vond het flauwekul, maar ging toch maar even naar de bedrijfsarts. Twee dagen later zat ik op het Nationaal Psychotrauma Centrum in Diemen. Toen realiseerde ik pas wat er aan de hand was. Ik had een heel kort lontje, had last van woedeaanvallen en was soms totaal afwezig. Ik sliep slecht en had enorm last van nachtzweten. Je slaapkamer is een spookhuis. Ik wilde beslist geen medicatie, want medicijnen lossen niks op, die verdoven alleen maar. Ik slik alleen iets in acute nood. Zo is het geluid van sirenes voor mij een verschrikkelijke trigger. De eerste psycholoog die ik toegewezen kreeg, snapte er niks van. Die behandeling werkte dan ook totaal averechts. Daarna kreeg ik een psycholoog die het wel begreep. Met tientallen EMDR-sessies en goede begeleiding trok hij mij uit het dal. Nu gaat het redelijk goed. Maar, anders dan bijvoorbeeld een burn-out, is PTSS een aandoening voor het leven, het gaat nooit weer weg.”

De Veerkracht

Tijdens een open dag van defensie in Havelte kwam Willem in contact met Uyên Lu van stichting De Veerkracht. Zij vertelde er over de verschillende projecten van De Veerkracht, waar PTSS’ers al tien jaar veel baat bij hadden. “Zelf ben ik een Vietnamese bootvluchteling, mijn land ontvlucht voor de oorlog. Ik werkte mij in Nederland op tot senior marketing professional. Het was een heel goede baan, maar ik haalde er weinig voldoening uit om zoveel mogelijk producten te verkopen. Meer en meer kwam ik erachter dat ik graag mijn ervaring als oorlogsslachtoffer wilde gebruiken om anderen te helpen. Daarom ging ik psychosociale therapie studeren.” 

Op een gegeven moment raakte Uyên in gesprek met Libanonveteranen. Toen ze eenmaal het vertrouwen had gewonnen, kreeg ze te horen dat ze met hun PTSS niet of nauwelijks werden begrepen door de reguliere hulpverlening. Bovendien was de hulpverlening alleen beschikbaar voor de PTSS’er zelf, terwijl de aandoening enorm veel impact heeft op het hele gezin: “Op een gegeven moment vroeg ik aan de echtgenote van een PTSS’er: ‘Hoe gaat het eigenlijk met jou?’ De vrouw barstte uit in luid huilen en zei ‘Jij bent de eerste in twintig jaar die dit vraagt. Het enige wat ik altijd te horen krijg, zijn verwijten over wat ik allemaal verkeerd doe.’ Met De Veerkracht willen we er zijn voor de gezinsleden die tussen wal en schip vallen. En voor de PTSS’ers die uitbehandeld zijn. Begrijp goed, met Willem gaat het relatief goed. Veel PTSS’ers zijn er aanzienlijk minder aan toe. Die raken verzeild in extremen, zijn bijvoorbeeld overactief of juist zeer passief, hangen de hele dag voor de tv, zijn depressief of lusteloos, zoeken extreme gevaren op, leven hun hele leven met de gordijnen dicht, zijn suïcidaal, gewelddadig of storten zich volledig op hun werk terwijl ze eigenlijk een stoorzender op de werkvloer zijn.”

Slapen

Mensen met PTSS kunnen zich aanmelden om op maandagochtend naar de bossen in Sellingen te komen. Het project is in principe bedoeld voor politieagenten, veteranen, overige geüniformeerden en hun partners. In alle andere gevallen wordt per situatie bekeken wat er mogelijk is.Bij het bosprojec worden geen vragen gesteld en er is geen werkdruk. Willem: “We zijn lotgenoten en hebben het hier gezellig met elkaar. Begrip staat voorop. We hebben hier wel eens iemand gehad voor wie, net als in mijn geval, de slaapkamer een spookhuis was. Die kwam hier en ging in een luie stoel in de natuur liggen slapen. Dat kan, dat mag, we stellen geen vragen. De enige afspraak die we in principe met elkaar hebben, is dat we tussen de middag samen lunchen. Sommige PTSS’ers voelen zich op een gegeven moment zo goed, dat ze niet meer komen. Hebben ze een terugval, dan zijn ze altijd weer welkom.”

Belangstellenden voor deelname aan het bosproject in Sellingen of één van de andere projecten of activiteiten van De Veerkracht kunnen meer informatie vinden op www.stichtingdeveerkracht.nl of contact opnemen via e-mailadres info@stichtingdeveerkracht.nl.